Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB)

Travma; kişinin kendini yoğun çaresizlik içerisinde hissetmesi anlamını taşır. Ancak travmalar her kişi için Travma Sonrası Stres Bozukluğu'nun oluşmasına sebep olmaz. Bazı kişiler bu süreci herhangi bir problem yaşamadan geride bırakırken bazı kişiler ise depresyon, anksiyete bozuklukları, alkol-madde kullanım bozukluğu gibi durumları yaşayabilirler. Travma Sonrası Stres Bozukluğu'nun oluşması sürecinde yaşanan travma ile birlikte geçmiş deneyimlerimiz de önemli bir rol oynamaktadır.

Travma sonrası stres bozukluğu Nedir?

Travma sonrası stres bozukluğu; kişinin yaşadığı ağır bir psikolojik travmanın devamında ortaya çıkan, travmatik deneyimin tekrar ederek yaşanması, olayı hatırlatan tetikleyicilerden uyaranlardan kaçınma ve yüksek hassasiyet gibi kendine özgü belirtileri gözlemleyebildiğimiz bir süreçtir.

Genel itibari ile gerçek bir ölüm tehdidi barındıran olaylarla, bireysel vücut bütünlüğümüzü tehlikeye düşüren durumlarla, ağır yaralanmalı kaza ve afetlerde ya da buna benzer durumlara tanık olmayla birlikte ortaya çıkan TSSB, kendini kişiye özgü belirtilerle ortaya koyar. Bu belirtilerin yaşanma sıklığı ve süresi ne düzeyde bir problemle karşı karşıya olunduğunu belirler niteliktedir. Kişinin belirtileri üç aydan daha kısa bir zaman diliminde yaşaması ‘akut’, daha uzun bir zaman diliminde yaşaması ise ‘kronik’ travma sonrası stres bozukluğu olarak adlandırılabilir. Kliniğimize başvuran danışanlarımız da gördüğümüz üzere TSSB’de depresyon, kaygı problemleri, uyum bozuklukları, yeme bozuklukları gibi durumlar bir arada görülebilir.

Travma Sonrası Stres Bozukluğu'nun belirtileri Nelerdir?

Travma Sonrası Stres Bozukluğu'nun belirtilerine bakacak olursak irkilme, uyku bozukluğu, travmatik olayların tekrar yaşanması, konsantrasyon da azalma gibi durumları gözlemleyebiliriz. Bu süreçte kişiler daha öfkeli, daha saldırgan, daha kontrolcü ve daha fazlasıyla içsel deneyimlerini yoğunlaşmış olarak yaşamaktadırlar. Travmaya maruz kalan bireysel diğer kişilere oranla daha yoğun bir suçluluk, zihinsel bulanıklık ve kaygılılık halinde olabilirler. Semptomlar farkındalıklı bir şekilde ele alınmadığı takdirde bu davranışların ortaya çıkması ve kaçınmalarla birlikte hayattaki işlevselliğin azalıyor olması söz konusu olabilir.

Her travma bir bozukluk yaratır mı?

Kişisel başa çıkma stratejilerinin yetersiz oluşu, kişinin ailesel geçmişinde psikiyatrik bir hastalık öyküsü, madde ya da alkolü kötüye kullanım durumunun varlığı, kişinin travma yüklemiş olduğu anlam ve yakın zaman içerisinde yaşanan stres dolu deneyimler bu durumun ortaya çıkmasını daha da muhtemel kılan alt etkenlerdir.

TSSB'nin tedavi yöntemleri nelerdir?

Travma Sonrası Stres Bozukluğu'nun tedavisinde psikoterapi ve ilaç tedavisi önemli bir rol oynamaktadır. Kişinin baş etmekte zorlandığı stres ile antidepresanlar aracılığıyla başa çıkması sağlanırken, travma sonrasında oluşan düşünsel çarpıklıklar ve zorlanmalar Travma Sonrası Stres Bozukluğu danışmanlığı (psikoterapi süreci) ile ele alınır ve sağlıklı bir şekilde yeniden değerlendirilirler.